Với sự phát triển của y học hạt nhân, việc sử dụng thuốc phóng xạ, trong đó có Samarium-153 (Sm-153-EDTMP) đã mở ra một hướng đi mới trong kiểm soát đau do di căn xương. Phương pháp này giúp giảm đau hiệu quả, cải thiện vận động và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
Cơ chế tác dụng và ưu điểm vượt trội
Sm-153 là dược chất phóng xạ phát beta, có khả năng tập trung chọn lọc tại các tổn thương xương có quá trình tân tạo (osteoblastic), nhờ đó phát huy tác dụng giảm đau tại vị trí di căn mà ít ảnh hưởng đến mô lành xung quanh. Theo các nghiên cứu, khoảng 70 – 85 % bệnh nhân đáp ứng giảm đau sau điều trị Sm-153 với thời gian bắt đầu giảm đau thường từ 1 – 2 tuần sau tiêm và hiệu quả duy trì trung bình 3 – 6 tháng.
Hiệu quả cao: Tỷ lệ tập trung Sm-153 tại ổ di căn xương cao hơn mô xương lành từ 2–15 lần, giúp kiểm soát cơn đau hiệu quả, đặc biệt trong các trường hợp đau đa ổ hoặc tái phát sau xạ trị ngoài.
Thuận tiện: Quy trình điều trị đơn giản, bệnh nhân chỉ cần thực hiện trong ngày, không phải nằm viện lâu, giảm chi phí và thời gian đi lại.
An toàn: Giảm nhu cầu dùng thuốc giảm đau liều cao, hạn chế tác dụng phụ trên gan, thận, dạ dày.
Quy trình điều trị chuẩn hóa tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Bệnh viện áp dụng quy trình chuẩn hóa, tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn quốc tế và quy định an toàn phóng xạ:
- Đánh giá ban đầu: Bệnh nhân được thăm khám lâm sàng, xét nghiệm máu, xạ hình xương và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh để xác định chính xác vị trí, mức độ tổn thương di căn xương. Tình trạng toàn thân, chức năng tủy xương và tiền sử điều trị được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
- Lập kế hoạch cá thể hóa: Bác sĩ chuyên khoa Y học hạt nhân xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng bệnh nhân, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.
- Thực hiện tiêm/truyền Sm-153: Thuốc được tiêm hoặc truyền tĩnh mạch trong điều kiện vô trùng, sử dụng thiết bị đo liều bức xạ hiện đại để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
- Theo dõi sau điều trị: Bệnh nhân được giám sát chặt chẽ về lâm sàng, xét nghiệm máu và các dấu hiệu bất thường, phối hợp chặt chẽ với bác sĩ nội khoa ung thư để tối ưu hóa hiệu quả điều trị.
* Lợi ích nổi bật của phương pháp
Giảm đau nhanh chóng, cải thiện rõ rệt khả năng vận động, sinh hoạt, giấc ngủ.
Giảm nhu cầu dùng thuốc giảm đau liều cao, hạn chế tác dụng phụ trên dạ dày, gan, thận.
Thời gian điều trị ngắn, bệnh nhân có thể trở về nhà ngay trong ngày.
Quy trình an toàn, được kiểm soát nghiêm ngặt bởi đội ngũ chuyên gia nhiều kinh nghiệm và hệ thống thiết bị hiện đại.
* Chỉ định điều trị
Đau do di căn xương nhiều vị trí, đặc biệt các tổn thương dạng tân tạo xương (osteoblastic) hoặc phối hợp tân tạo và hủy xương phát hiện qua xạ hình xương.
Đau tái phát sau xạ trị ngoài, hoặc có chống chỉ định tiếp tục xạ trị ngoài do nguy cơ biến chứng.
* Đội ngũ chuyên môn và công nghệ hiện đại
Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, quy trình điều trị được thực hiện bởi các bác sĩ y học hạt nhân giàu kinh nghiệm, phối hợp cùng dược sĩ, kỹ thuật viên chuyên về an toàn phóng xạ. Trang thiết bị hiện đại như máy đo liều bức xạ gamma, hệ thống chuẩn liều tự động đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người bệnh.
* Kết quả thực tế
Hình ảnh xạ hình trước điều trị
Hình ảnh xạ hình sau điều trị
Hình ảnh xạ hình xương trước điều trị với 99mTc-HMDP và sau điều trị với Sm-153 của bệnh nhân điều trị tại khoa Y học hạt nhân – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Thang điểm đau VAS 9 trước điều trị đã giảm xuống VAS 2 – 3 sau 1 tháng, không còn các cơn đau chói, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
Việc ứng dụng Sm-153 trong điều trị giảm đau di căn xương đã và đang mang lại hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư, giúp kiểm soát hiệu quả cơn đau, rút ngắn thời gian điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống. Chỉ định và theo dõi cần được thực hiện bởi đội ngũ đa chuyên khoa, dựa trên đánh giá toàn diện về tình trạng bệnh và chức năng tủy xương của người bệnh. Với quy trình chuẩn hóa, cập nhật kiến thức mới và lựa chọn bệnh nhân cẩn thận, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tự hào là địa chỉ uy tín, giàu kinh nghiệm đồng hành cùng người bệnh trên hành trình chiến đấu với ung thư, giúp giảm đau và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Ths.Bs Nguyễn Thị Phương - Khoa Y học hạt nhân
Bệnh viện TWQĐ 108