Chai chân là những vùng da bị dày và cứng lên ở bàn chân do chịu áp lực hoặc ma sát kéo dài tại những vị trí nhất định như gót chân hoặc phần mô mềm phía trước bàn chân. Chai chân hay gặp ở những người có thói quen đi giày dép chật, qua thời gian có thể gây đau nhiều khi vận động đi lại.
Khi thăm khám lâm sàng, chai chân cần được chẩn đoán phân biệt với mụn cóc virus. Ở tổn thương chai chân, nếp vân da còn quan sát rõ, còn ở mụn cóc thì bị xóa mờ. Khi tiến hành cắt ngang chai chân thường không gây chảy máu, còn nếu cắt ngang mụn cóc sẽ thấy các chấm đen hoặc đỏ ở giữa và có hiện tượng chảy máu điểm li ti do tăng sinh mạch máu.
Nữ bệnh nhân 78 tuổi, có tổn thương nằm ở vùng mô út lòng bàn chân phải, kích thước 3x4cm, dày sừng, cứng nhắc, đã diễn biến nhiều năm nay, khiến bệnh nhân đau nhức nhiều, khó khăn đi lại. Bệnh nhân đã được các bác sỹ thăm khám tỉ mỉ, loại trừ không có mụn cóc, và được xử trí loại bỏ tổn thương sau đó bằng dụng cụ dao gọt tại phòng thủ thuật và hướng dẫn các biện pháp chăm sóc duy trì tại nhà để tránh tái phát.
Hình ảnh trước và sau khi xử trí tổn thương chai chân cho bệnh nhân
Theo khuyến cáo, phương pháp gọt mỏng tổn thương có nhiều bằng chứng hiệu quả trong điều trị chai chân. Trong khi đó, phẫu thuật hay laser đốt bỏ lại bộc lộ nhiều hạn chế, gây đau và lành thương kém. Trong dự phòng, có nhiều biện pháp làm giảm áp lực lên vị trí thương tổn, hiệu quả trong kiểm soát và tránh tái phát chai chân như:
Một là, ngâm chân trong nước ấm khoảng 30 phút buổi tối mỗi ngày, sau đó dũa mài nhẹ nhàng vùng thương tổn bằng miếng đá bọt.
Hai là, sử dụng các thuốc bôi chứa các thành phần có tính tiêu sừng như salicylic acid hay urea sẽ giúp làm mềm từ từ vết chai chân.
Ba là, bệnh nhân có thể sử dụng miếng đệm xung quanh vùng chai chân để bảo vệ tránh khỏi việc tiếp xúc trực tiếp trong các hoạt động hàng ngày.
Bốn là, bệnh nhân nên lựa chọn loại giày dép phù hợp, tránh đi giày dép chật và có thói quen cắt móng chân đều đặn.
Trong trường hợp tổn thương chai chân mức độ nặng, gây đau nhiều, không đáp ứng với các biện pháp kiểm soát tại nhà, bệnh nhân cần đến thăm khám và điều trị bởi các bác sĩ chuyên khoa Da liễu tại các cơ sở y tế.
ThS.BSNT. Hoàng Quốc Tuấn,
Khoa Da liễu, Trung Tâm Da liễu-Dị ứng.