Xuất huyết tiêu hóa là bệnh lý thường gặp trong lâm sàng. Chẩn đoán xuất huyết tiêu hóa dựa vào lâm sàng là chính. Tuy vậy, chẩn đoán vị trí chảy máu thì cần dựa vào các phương pháp cận lâm sàng, trong đó nội soi tiêu hóa giữ vai trò chủ đạo. Tuy nhiên, nội soi đôi khi gặp khó khăn trong những trường hợp bệnh nhân có chống chỉ định, không thể nội soi được hoặc trong dạ dày, đại tràng đầy máu không thể đưa ống soi tìm điểm chảy. Đặc biệt là những trường hợp chảy máu tiêu hóa ở ruột non thì nội soi cấp cứu hiện tại gặp rất nhiều khó khăn. Chụp CLVT được chỉ định và tiến hành nhanh chóng hơn. Trong thực tế lâm sàng bệnh viện Trung ương quân đội 108 chúng tôi đã gặp, có những bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa khi soi không thể thấy điểm chảy máu mà chỉ thấy máu cục rất nhiều trong lòng ống tiêu hóa. Trong trường hợp đó, sử dụng cắt lớp vi tính đa dãy đầu thu để tầm xoát nguyên nhân, vị trí chảy máu là một lựa chọn tốt, cứu cánh cho bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa ồ ạt mà nội soi không thể làm gì được.
Sử dụng cắt lớp vi tính đa dãy (MSCT) có sử dụng thuốc cản quang tĩnh mạch trong chẩn đoán vị trí, nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa là một phương pháp hữu ích trong thực hành lâm sàng. Dựa trên các dấu hiệu hình ảnh thu được ở các thì trước tiêm, thì động mạch và tĩnh mạch, bác sỹ chẩn đoán hình ảnh sẽ có thể chỉ ra nguyên nhân và vị trí điểm chảy máu tiêu hóa. Các dấu hiệu chẩn đoán hình ảnh bao gồm:
- Hình ảnh tăng tỷ trọng tự nhiên của máu trong lòng ống tiêu hóa ở thì trước tiêm, dựa vào vị trí trí, đoạn ruột có máu cục tăng tỷ trọng mà có thể định hướng một phần chảy máu tiêu hóa cao hay thấp.
- Tìm điểm mạch chảy máu ở thì động mạch dựa các dấu hiệu thoát thuốc, đôi khi là mạch máu có đầu tự do phun thành tia trong lòng tiêu hóa.
- Xác định nguyên nhân chảy máu như u ruột non, u đại tràng, dạ dày chảy máu, hay viêm loét ruột non chảy máu. Thực tế chúng tôi gặp cả bệnh nhân chảy máu do vết thương ống tiêu hóa gây ra bởi vật sắc nhọn,…
- Định hướng cho nội soi ruột non chẩn đoán và điều trị.
Từ kết quả cắt lớp vi tính thu được các bác sỹ lâm sàng sẽ có hướng xử trí kịp thời, nhanh chóng và chính xác, đem lại nhiều lợi ích cho người bệnh.
Một số hình ảnh:
BN nam, 43 tuổi, soi dạ dày và đại tràng không thấy điểm chảy máu,
chụp cắt lớp vi tính đa dãy phát hiện nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa là do ổ loét chảy máu ở một quai hỗng tràng bệnh nhân đã được phẫu thuật kịp thời
BS. Lê Duy Dũng
Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108