Các kỹ thuật siêu âm cơ bản
Ngày nay nhờ có sự phát triển của máy móc và nhiều kỹ thuật mới siêu âm mới ra đời, bên cạnh phương pháp siêu âm 2 chiều (2D) truyền thống, có kết hợp với các phương pháp khác như siêu âm Doppler màu, siêu âm 3 chiều (3D), siêu âm 4 chiều (siêu âm 4D - là siêu âm 3 chiều có tích hợp thêm ghi nhận sự chuyển động) , nhằm tạo ra những hình ảnh được thể hiện một cách rõ nét và chân thật, giúp cho các bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh và có phương pháp điều trị đúng đắn và hiệu quả cho mỗi tình trạng bệnh.
Quy trình siêu âm như thế nào?
Chuẩn bị bệnh nhân trước siêu âm: Trong siêu âm ổ bụng, đặc biệt bệnh nhân có các vấn đề về mật, tụy, trước khi siêu âm, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh có chế độ ăn không chất béo vào buổi tối trước xét nghiệm, sau đó nhịn ăn từ 8-12 giờ đồng hồ trước khi tiến hành, bởi thức ăn chưa được tiêu hóa sẽ chặn sóng âm thanh, đồng thời sau khi ăn no túi mật sẽ co nhỏ do tiết hết dịch mật, từ đó khó thu được hình ảnh rõ nét và chính xác. Ngoài ra đối với một số kiểm tra khác như siêu âm tử cung phần phụ qua thành bụng, người bệnh có thể sẽ được yêu cầu uống nhiều nước và nhịn tiểu để bàng quang đầy nhằm giúp cho hình ảnh thu nhận được rõ nét và chính xác hơn.
Sau khi bệnh nhân nằm trên giường khám bệnh, bác sĩ siêu âm sẽ sử dụng gel bôi trơn chuyên dụng vào khu vực cơ thể cần được thăm dò. Gel này có nhiệm vụ giúp đầu dò tiếp xúc an toàn với cơ thể bệnh nhân và loại bỏ các túi khí giữa đầu dò và da có thể chặn sóng âm truyền vào cơ thể bệnh nhân. Đầu dò được đặt trên cơ thể và di chuyển qua lại liên tục trong khu vực cần khảo sát cho đến khi kỹ thuật viên nhìn thấy được hình ảnh mong muốn và kịp ghi lại.
Đa phần áp lực từ đầu dò đè ép vào khu vực được kiểm tra không gây ra sự khó chịu nào cho bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu khu vực thăm khám siêu âm là ở vùng mô mỏng, hoặc trong trường hợp siêu âm ống tiêu hóa ở bệnh nhân nghi ngờ có đau bụng cấp tính, cần ấn đầu dò để khảo sát các quai ruột, bệnh nhân có thể cảm thấy tức hoặc đau nhẹ từ đầu dò khi bác sĩ ấn.
Đối với hầu hết các kỹ thuật siêu âm, bệnh nhân sẽ nằm ngửa trên giường khám bệnh. Tuy nhiên tùy thuộc vào bộ phận cần kiểm tra mà bác sỹ có thể yêu cầu bệnh nhân nghiêng hoặc thay đổi tư thế nằm, thay đổi vị trí để có thể tiếp cận tốt hơn và cải thiện được chất lượng hình ảnh.
Sau khi siêu âm xong, bạn có thể lau sạch gel siêu âm khỏi toàn bộ da bệnh nhân và gel này khô rất nhanh chóng. Gel siêu âm thường không làm ố hoặc biến màu quần áo. Hầu hết các kỹ thuật siêu âm là không đau, nhanh chóng và dễ dàng thực hiện. Các kỹ thuật siêu âm thường được hoàn thành trong vòng từ 15 đến 30 phút, tùy vào triệu chứng của bệnh nhân. Sau đó, bệnh nhân có thể sinh hoạt, vận động, ăn uống hoàn toàn bình thường. Khi kỹ thuật siêu âm hoàn tất, bệnh nhân sẽ chờ nhận thông báo kết quả từ bác sĩ, bác sĩ sẽ kiểm tra và phát hiện những bất thường nếu có. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn tái khám định kỳ, hoặc kết hợp thực hiện thêm một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh cần thiết khác
Ưu điểm của siêu âm? Có thể siêu âm tổng quát ở đâu?
- Là kỹ thuật này không xâm lấn, an toàn, không gây đau, hay gây khó chịu cho người sử dụng,
- Cho kết quả nhanh và chính xác
- Giá thành hợp lý: siêu âm tùy từng loại và tùy từng bộ phận sẽ có giá khác nhau, tuy nhiên so với các phương pháp chẩn đoán bệnh khác là vô cùng hợp lý khiến cho bất cứ ai cũng có thể thực hiện siêu âm, đặc biệt là phụ nữ có thai.
- Dễ dàng thực hiện trong thời gian nhanh nhất:
- Ngoài ra siêu âm còn hỗ trợ tốt cho việc chỉ định các thủ thuật xâm lấn tối thiểu tiếp theo như sinh thiết, chọc hút dịch.
Hiện nay siêu âm đã trở thành phương pháp chẩn đoán phổ biến, có mặt ở hầu hết các cơ sở y tế từ tuyến xã phường, đặc biệt ở các bệnh viện lớn đã tiếp cận được nhiều kỹ thuật siêu âm tiên tiến hiện đại. Tại Bệnh viện TWQĐ 108, nơi có đội ngũ bác sỹ chuyên môn cao với nhiều kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị, cùng hệ thống máy móc hiện đại bậc nhất cả nước, chúng tôi đã thực hiện được hầu hết các kỹ thuật siêu âm từ cơ bản đến nâng cao, đưa ra những chẩn đoán chính xác, hỗ trợ các bác sỹ lâm sàng trong chẩn đoán và điều trị.
Bs Lê Thị Loan, Khoa Siêu âm Chẩn đoán, Bệnh viện TWQĐ 108