Trước vào viện 01 tháng, bệnh nhân xuất hiện đợt viêm xoang cấp mới, được điều trị kháng sinh và chống viêm theo đơn ngoại trú, tuy nhiên tình trạng viêm không cải thiện, có xu hướng lan sang hốc mắt gây sưng nề toàn bộ mi, giảm thị lực kèm theo nhìn đôi và đau nhức. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng toàn thân sốt 37,5 độ. Mắt trái: thị lực giảm 3/10, nhãn áp tăng cao 32mmHg; nhãn cầu bị đẩy lồi nhẹ ra trước, hạn chế vận động nhãn cầu các phía. Tiến hành khám lâm sàng và cận lâm sàng, hội chẩn các bác sĩ Khoa Mắt và Khoa Tai Mũi Họng của bệnh viện chẩn đoán bệnh nhân viêm đa xoang đợt cấp nặng, biến chứng viêm mô liên kết hốc mắt, nguy cơ đe dọa chức năng thị giác.
Sau khi điều trị tại Bệnh viện TWQĐ 108, tình trạng viêm hốc mắt được kiểm soát, thị lực của bệnh nhân được cải thiện 5/10. Tình trạng viêm xoang của bệnh được cân nhắc điều trị triệt để bằng phẫu thuật xoang.
Hình ảnh tổn thương viêm xoang sàng, xoang hàm trên phim CT scanner
Viêm xoang là một trong những căn bệnh khá phổ biến hiện nay. Đây là tình trạng viêm niêm mạc hô hấp lót trong các xoang cạnh mũi. Sự sưng to này làm tắc, ảnh hưởng đến các xoang vốn ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại xâm nhập, hình thành dịch mủ. Các chất dịch mủ này mắc kẹt trong xoang không thể thoát ra ngoài, hình thành nên áp lực lên các xoang gây ra tình trạng đau nhức, khó chịu cho người bệnh.
Biến chứng của bệnh viêm xoang thường rất nặng, có thể đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân. Viêm dây thần kinh hốc mắt, viêm họng, viêm phế quản, viêm màng não, áp-xe não, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, viêm xương... là các biến chứng đáng lưu ý của căn bệnh này. Các biến chứng tùy thuộc vào lứa tuổi, cơ địa bệnh nhân và vị trí bị viêm nhiễm. Thường những người bị suy giảm miễn dịch, mắc các bệnh mãn tính như đái tháo đường, bệnh polype mũi, lệch vách ngăn mũi hay người bị nhiễm cầu khuẩn Streptococcus, Stapylocossus rất dễ gặp biến chứng nguy hiểm khi bị viêm xoang. Trường hợp viêm xoang do nấm ít gặp biến chứng.
Những biến chứng ở mắt thường rất dễ xảy ra, do phía trước hốc mắt là xoang hàm, phía trên là xoang trán, phía trong là xoang sàng và xoang bướm. Nguyên nhân chủ yếu là do viêm xoang sàng, một số ít là viêm xoang hàm, với xoang trán ít gặp hơn. Quá trình viêm nhiễm lan tỏa hoặc theo đường mạch máu từ xoang qua hốc mắt gây nên các biến chứng tại mắt.
Viêm mô liên kết quanh hốc mắt: Thường gặp ở người viêm xoang cấp tính. Bệnh nhân đau nhức mắt dữ dội, đau xuyên lên đỉnh đầu. Mi mắt sưng phù. Viêm nhiễm có thể lan cả vùng thái dương khiến khó khám nhãn cầu và đánh giá mức độ lồi mắt.
Viêm dây thần kinh thị giác: Gặp đến 60% trường hợp do viêm xoang sàng sau và xoang bướm. Thị lực bệnh nhân đột nhiên giảm hẳn mà khám chuyên khoa mắt, soi đáy mắt không tìm thấy nguyên nhân.
Áp-xe mi mắt: Do viêm xoang trán hoặc xoang sàng gây áp-xe mi trên, hay viêm xoang hàm gây áp-xe mi dưới. Mí mắt sưng to, nóng, đỏ, đau, kết mạc xung huyết. Túi mủ sẽ vỡ ra sau 4 - 5 ngày.
Áp-xe túi lệ: Tình trạng này thường gặp trong viêm xoang cấp do xương lệ mỏng và có ống lệ tỵ thông mắt với mũi xoang. Biểu hiện là góc trong mắt sưng nề, đỏ lan đến mi mắt và toàn bộ kết mạc. Bệnh nhân sốt và nhức mắt, khi mủ vỡ ra thì có thể hết nhức và tạo ra lỗ dò mạn tính sau này.
Bs Nguyễn Hữu Thuyết, Bs Hoàng Quang Vinh
Khoa Mắt - Bệnh viện TWQĐ 108