Chào Bạn!
Về bệnh viêm tuyến tiền liệt có thể hiểu một cách đơn giản như sau:
- Viêm tuyến tiền liệt là một căn bệnh của tuyến tiền liệt có thể gây ra: tiểu đau đớn, khó tiểu và các triệu chứng liên quan.
- Tuyến tiền liệt tạo ra thành phần của tinh dịch, dịch giúp hỗ trợ và vận chuyển tinh trùng.
- Viêm tuyến tiền liệt thường liên quan đến nhiễm khuẩn và thường có thể điều trị hiệu quả.
Việc phân loại viêm tuyến tiền liệt thành bốn loại:
Loại 1: Cấp tính do vi khuẩn viêm tuyến tiền liệt.
Loại 2: Vi khuẩn viêm tuyến tiền liệt mãn tính.
Loại 3: Viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau mãn tính cùng chậu.
Loại 4: Viêm tuyến tiền liệt không triệu chứng.
Triệu chứng thường gặp
- Đau hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Khó tiểu tiện.
- Thường xuyên đi tiểu, đặc biệt đêm.
- Khẩn cấp cần phải đi tiểu .
- Đau ở háng, bụng.
- Đau ở vùng giữa dương vật và trực tràng (đáy chậu).
- Đau hoặc khó chịu dương vật hay tinh hoàn.
- Đau khi xuất tinh.
Nguyên nhân
Viêm tuyến tiền liệt vi khuẩn
Những nguyên nhân thường gặp nhất của viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn cấp tính và mãn tính là do các chủng vi khuẩn. Các vi khuẩn có khả năng vận chuyển trong nước tiểu 'đi xuyên' từ niệu đạo vào trong tuyến tiền liệt.
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu mãn tính
Một số đàn ông với viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu kinh niên không có bằng chứng của viêm tuyến tiền liệt.
Nguyên nhân có thể của viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu mãn tính có thể bao gồm:
- Rối loạn hệ thống miễn dịch.
- Rối loạn hệ thống thần kinh.
- Tâm lý căng thẳng.
- Nhiễm trùng.
Viêm tuyến tiền liệt không có triệu chứng
Nguyên nhân của viêm tuyến tiền liệt không có triệu chứng không được biết, và có rất ít nghiên cứu về rối loạn.
Yếu tố nguy cơ
Tất cả các loại viêm tuyến tiền liệt phổ biến hơn ở nam giới trẻ tuổi và trung niên.
Yếu tố nguy cơ viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn bao gồm:
- Nhiễm trùng ở bàng quang hay niệu đạo
- ống vận chuyển cả tinh dịch và nước tiểu đến dương vật.
- Chấn thương xe đạp hoặc cưỡi ngựa.
- Mất nước.
- Sử dụng ống thông tiểu
- ống đưa vào niệu đạo để dẫn lưu bàng quang.
- Nhiễm HIV.
Yếu tố nguy cơ viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu mãn tính chưa được hiểu rõ. Nghiên cứu cho thấy một số người có thể kế thừa một số gen nhiều khả năng để phát triển các rối loạn.
Chẩn đoán
Chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt bao gồm việc loại trừ các điều kiện khác có thể gây ra các triệu chứng và xác định loại viêm tuyến tiền liệt. Đánh giá sẽ bao gồm kiểm tra nói chung và một loạt các xét nghiệm chẩn đoán:
Bảng câu hỏi triệu chứng. Bác sĩ có thể yêu cầu điền vào một bảng câu hỏi được gọi là NIH. Triệu chứng viêm tuyến tiền liệt mãn tính Index. Mẫu này yêu cầu khác nhau liên quan đến yếu tố điểm số đau đớn, khó chịu, tiểu tiện và ảnh hưởng của triệu chứng. Tổng số điểm có thể giúp bác sĩ trong việc chẩn đoán và theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị.
Khám trực tràng. Trong lúc khám trực tràng, bác sĩ kiểm tra tuyến tiền liệt bằng cách nhẹ nhàng chèn ngón tay bôi trơn vào trực tràng. Bác sĩ sẽ có thể cảm nhận bề mặt của tuyến tiền liệt và đánh giá độ cứng, mở rộng hoặc viêm.
Thử nghiệm nước tiểu và tinh dịch. Bác sĩ có thể đánh giá các mẫu nước tiểu và tinh dịch tìm vi khuẩn và các tế bào bạch cầu - các tế bào trong phản ứng của hệ miễn dịch, để giúp thiết lập chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt. Bác sĩ có thể sẽ làm một loạt các mẫu trước tiểu, trong và sau khi xoa bóp tuyến tiền liệt với ngón tay đeo găng bôi trơn.
Soi bàng quang. Bác sĩ có thể sử dụng một dụng cụ để kiểm tra niệu đạo và bàng quang. Thử nghiệm này được sử dụng để loại bỏ các vấn đề khác có thể gây ra các triệu chứng.
Phương pháp điều trị
Phương pháp điều trị viêm tuyến tiền liệt khác nhau tùy thuộc vào loại bệnh.
Viêm tuyến tiền liệt vi khuẩn cấp và tính mãn tính
Viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn được điều trị bằng kháng sinh. Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng, có thể được nhập viện để tiêm thuốc. Sau khi tình trạng đã được cải thiện, sẽ tiếp tục với kháng sinh uống. Quá trình tổng điều trị thường là 2 - 4 tuần. Nên dùng tất cả các loại thuốc hướng dẫn quy định ngay cả khi đang cảm thấy tốt hơn.
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính do vi khuẩn cũng được điều trị bằng kháng sinh. Thời gian điều trị thường lâu hơn và có thể cần phải được lặp lại nếu nhiễm trùng xảy ra một lần nữa.
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu mãn tính
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu mãn tính khó điều trị hiệu quả. Phương pháp điều trị hiện tại có thể giúp quản lý các triệu chứng bao gồm:
Alpha blockers là những thuốc giúp thư giãn cổ bàng quang và các sợi cơ, nơi tuyến tiền liệt áp sát bàng quang. Điều này có thể làm giảm triệu chứng, chẳng hạn như đi tiểu đau. Alpha blockers bao gồm alfuzosin (Uroxatral) và doxazosin (Cardura). Tác dụng phụ thường gặp bao gồm đau đầu và giảm huyết áp.
Thuốc giảm đau như aspirin hay ibuprofen (Advil, Motrin, những loại khác) có thể làm cho thoải mái hơn. Nên thảo luận với bác sĩ liều có thể an toàn vì lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm đau bụng, xuất huyết đường ruột hoặc loét.
Xoa bóp tuyến tiền liệt bằng cách sử dụng ngón tay bôi trơn - thủ tục tương tự như kiểm tra trực tràng - có thể giảm một số triệu chứng. Mặc dù nó được sử dụng nhiều năm, các chuyên gia vẫn không đồng ý về hiệu quả điều trị.
Phương pháp điều trị khác, nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng cho thấy tiềm năng nhỏ để cải thiện các triệu chứng của viêm tuyến tiền liệt mãn tính / đau vùng chậu mãn tính, nhưng nhiều nghiên cứu hơn là cần thiết để hiểu được lợi ích. Những phương pháp điều trị bao gồm điều trị bằng nhiệt với thiết bị vi ba và các loại thuốc dựa trên các chất chiết xuất từ thực vật nhất định.
Phong cách sống và biện pháp khắc phục
- Ngâm trong bồn tắm nước ấm.
- Hạn chế hoặc tránh uống rượu, cà phê, và nhiều gia vị hay thức ăn có tính axít.
- Ngồi trên một tấm đệm lót gối hoặc bơm hơi.
- Tránh xe đạp, hoặc mặc quần short đệm và điều chỉnh xe đạp để làm giảm áp lực vào khu vực tuyến tiền liệt (đáy chậu).
Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 bênh viêm tuyến tiền liệt được khám và chữa tại khoa ngoại tiết niệu. Tùy theo mức độ bệnh có thể phải nằm viện điều trị khoảng 2 đến 3 tuần. Thông thường Bệnh nhân có thể điều trị tại nhà kết hợp với thay đổi thó quen sinh hoạt và ăn uống. Chúc bạn có được một số thông tin bổ ích.
TS.BS. Bùi Văn Tân
