Theo khai thác từ người đi cùng, bệnh nhân bị vật sắc nhọn đâm vào bụng. Sau chấn thương, lòi ruột ra thành bụng qua vết thương, chưa được xử trí gì tại chỗ. Bệnh nhân vào cấp cứu trong tình trạng sốc chấn thương nặng: tiếp xúc chậm, vật vã, da niêm mạc nhợt, mạch nhanh và khó bắt, huyết áp không đo được, bụng chướng, có máu đông ở quanh quai ruột lộ ra trên thành bụng. Xác định đây là tình trạng cực kì nguy kịch, khả năng có chảy máu do tổn thương mạch máu trong ổ bụng. Ngay lập tức bệnh nhân được cấp cứu hồi sức, chống sốc, đặt nội khí quản, thở máy, bù dịch, truyền máu cấp cứu. Sau 15 phút hồi sức, bệnh nhân được đưa lên phòng mổ cấp cứu, thăm dò và xử trí tổn thương ổ bụng. Quá trình phẫu thuật đã phát hiện các tổn thương: rách động mạch thận, tuỵ. Bệnh nhân được phẫu thuật khâu nối mạch máu, cắt thân và đuôi tuỵ kết hợp với truyền hơn 5000 ml khối hồng cầu. Sau phẫu thuật cấp cứu thành công, bệnh nhân đã tạm qua khỏi tình trạng nguy kịch. Hiện tại đã được đưa về khoa hồi sức ngoại theo dõi hậu phẫu.
Hình ảnh bệnh nhân có vết thương thấu bụng có kèm lộ ruột
Sốc mất máu do chấn thương là một cấp cứu ngoại khoa tối khẩn cấp vì diễn biến xấu rất nhanh, tỷ lệ tử vong cao. Theo các nghiên cứu thống kê cho thấy, tỷ lệ tử vong đến 31% trong vòng 2 giờ đầu mặc dù điều trị tại cấp cứu; tử vong 12% trong 2-24 giờ tiếp theo, 11% sau 24 giờ. Kể cả số trường hợp sống sót thì 39% phát triển nhiễm trùng và 24% sẽ có suy đa tạng. Do đó các trường hợp sốc mất máu do chấn thương phải được cấp cứu tối khẩn cấp, có tham gia kết hợp đa chuyên khoa, giữa cấp cứu, hồi sức, gây mê và phẫu thuật viên. Vừa tiến hành hồi sức cấp cứu chống sốc, vừa phẫu thuật cầm máu giải quyết nguyên nhân thì mới có thể cứu sống được bệnh nhân. Trong trường hợp này, bệnh nhân được khâu nối động mạch thận và tuỵ cầm máu, cắt thân và đuôi tụy.
Quá trình cấp cứu tại chỗ đối với các trường hợp vết thương thấu bụng nói riêng và các vết thương mất máu nói chung cũng rất quan trọng. Bệnh nhân cần được xử trí cầm máu tại chỗ, với các trường hợp vết thương lộ tạng cần phải được che phủ bằng các vật liệu sạch tốt nhất là vô trùng, để hạn chế chảy máu, ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng, sau đó nhanh chóng đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế gần nhất có thể.
BS Nguyễn Đình Đạt, BS Nguyễn Tuấn Sơn, BS Lê Đức Duẩn- Khoa cấp cứu BV TWQĐ108