Quá trình phục hồi sau hiến gan là một hành trình cần sự kiên nhẫn và tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ. Mỗi người có một cơ địa và tốc độ phục hồi khác nhau, tuy nhiên có thể chia thành các mốc thời gian chính sau:
Tại Bệnh viện (Khoảng 7-10 ngày)
Ngay sau phẫu thuật: Người hiến sẽ được chăm sóc đặc biệt tại phòng hồi sức tích cực trong 1-2 ngày đầu để theo dõi sát các dấu hiệu sinh tồn.
Những ngày tiếp theo: Sau khi ổn định, người hiến sẽ được chuyển về phòng bệnh thường. Các bác sĩ và điều dưỡng sẽ hướng dẫn cách vận động nhẹ nhàng, tập hít thở sâu để tránh biến chứng và giúp cơ thể mau hồi phục.
Xuất viện: Hầu hết người hiến gan có thể ra viện sau khoảng 1 tuần. Trước khi ra viện, bạn sẽ được tư vấn kỹ lưỡng về cách chăm sóc vết mổ, chế độ dinh dưỡng và lịch tái khám.
Tại nhà (Từ 4 đến 8 tuần đầu): Đây là giai đoạn quan trọng để cơ thể và lá gan tái tạo.
Nghỉ ngơi là ưu tiên hàng đầu: Cần có người thân hỗ trợ các công việc nhà và chăm sóc cá nhân trong vài tuần đầu.
Vận động nhẹ nhàng: Khuyến khích đi bộ ngắn, tăng dần thời gian và quãng đường mỗi ngày. Tránh tuyệt đối việc nâng vật nặng (trên 5kg), gập người hoặc vận động gắng sức trong 6-8 tuần đầu.
Chăm sóc vết mổ: Giữ vết mổ sạch và khô theo hướng dẫn.
Dinh dưỡng: Ăn uống đủ chất, cân bằng, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa để gan có điều kiện tái tạo tốt nhất.
Điều kỳ diệu của lá gan: Gan là cơ quan duy nhất trong cơ thể có khả năng tái tạo mạnh mẽ. Chỉ sau 4-6 tuần, phần gan còn lại của người hiến có thể phát triển và phục hồi lại gần như 100% chức năng ban đầu.
Thời điểm quay lại làm việc phụ thuộc rất nhiều vào tính chất công việc và tốc độ hồi phục của mỗi cá nhân.
Đối với công việc văn phòng, ít vận động:
Hầu hết người hiến gan có thể trở lại làm việc sau khoảng 8 tuần (2 tháng) sau phẫu thuật. Trong thời gian đầu, bạn có thể cần sắp xếp thời gian làm việc linh hoạt hoặc bắt đầu với số giờ làm ít hơn và tăng dần. Hãy lắng nghe cơ thể mình và đừng ngần ngại trao đổi với cấp trên về tình trạng sức khỏe của bạn.
Đối với công việc đòi hỏi thể chất, lao động nặng:
Với những công việc yêu cầu phải di chuyển nhiều, nâng vác, hoặc các hoạt động thể chất gắng sức khác, bạn sẽ cần thời gian nghỉ ngơi lâu hơn. Thời gian khuyến nghị để quay lại các công việc này là sau khoảng 12 tuần (3 tháng) hoặc lâu hơn, tùy thuộc vào đánh giá của bác sĩ trong những lần tái khám.
Những lưu ý quan trọng:
Lắng nghe cơ thể: Mệt mỏi là cảm giác thường gặp và có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng. Đừng vội vàng quay lại nhịp sống cũ. Hãy nghỉ ngơi khi cảm thấy cần thiết.
Tái khám định kỳ: Việc tuân thủ lịch tái khám là yếu tố then chốt để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra an toàn. Bác sĩ sẽ kiểm tra chức năng gan và đánh giá sức khỏe tổng thể để đưa ra lời khuyên phù hợp nhất.
Tránh lái xe: Không nên tự lái xe trong khoảng 2-4 tuần đầu sau phẫu thuật, đặc biệt khi vẫn đang sử dụng thuốc giảm đau có tác dụng an thần.
Duy trì lối sống lành mạnh: Chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc và vận động hợp lý sẽ là nền tảng vững chắc cho sức khỏe lâu dài của bạn.
Hiến gan để cứu người là một quyết định dũng cảm và nhân văn. Sự chuẩn bị chu đáo và tuân thủ đúng các chỉ dẫn y tế sẽ giúp bạn có một quá trình hồi phục nhanh chóng, an toàn và sớm trở lại với cuộc sống thường nhật.
ThS, BSCKI Nguyễn Hoàng Ngọc Anh – Khoa Phẫu thuật Gan – Mật – Tụy,
Bệnh viện TWQĐ 108