Những bệnh lý thường gặp trong mùa nắng nóng:
1. Cảm nắng, say nắng: là căn bệnh nguy hiểm do nắng nóng. Khi trẻ ở quá lâu ngoài trời nắng, tia nắng sẽ chiếu thẳng vào vùng cổ gáy khiến trung tâm điều hoà thân nhiệt của cơ thể bị rối loạn và gây nên tình trạng mất nước. Khi bị say nắng, trẻ thường có dấu hiệu mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu… Thân nhiệt của trẻ có thể lên tới 39,5 độ hoặc cao hơn. Các dấu hiệu khác như da nóng, đỏ và khô (không ra mồ hôi), mạnh nhanh…Tình trạng nặng hơn là trẻ hôn mê, rối loạn ý thức. Say nắng có thể dẫn tới tử vong hoặc di chứng thần kinh nặng nề nếu không được điều trị kịp thời.
2. Các bệnh về tiêu hoá: Mùa hè đồ ăn dễ bị hỏng nhanh, bảo quản khó khăn hơn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hoá như ngộ độc thức ăn, tiêu chảy…. Ngoài ra, thời tiết nóng, ẩm tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và ruồi nhặng gây bệnh và lây lan mầm bệnh nhanh chóng. Khi bị các bệnh của hệ tiêu hoá làm cơ quan này hoạt động kém đi, làm cho trẻ biếng ăn. Tiêu chảy và suy dinh dưỡng tạo thành một vòng xoắn bệnh lý. Vì vậy, nếu trẻ có các dấu hiệu sớm về tiêu chảy cần đưa đi thăm khám và điều trị đúng cách.
3. Các bệnh về hô hấp: Trời nóng khiến cơ thể dễ đổ nhiều mồ hôi, đặc biệt sau khi hoạt động ở ngoài nắng, trẻ hay muốn vào phòng điều hoà công suất mạnh, ngồi trước quạt mát mở tốc độ lớn sẽ dễ gây ra tình trạng khô vùng mũi họng, khô chất nhầy bảo vệ đường hô hấp, thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, trẻ hay thích uống nước lạnh, tắm nước mát cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng sốc nhiệt và các bệnh lý nặng về đường hô hấp
4. Các bệnh về da: Nắng nóng sẽ làm cho tuyến mồ hôi và các chất nhầy hoạt động nhiều để giảm nhiệt và thải độc tố, tạo nên những vùng ẩm ướt ở các vùng da lưng, trán, dưới cổ, kẽ ngón tay, khu vực dưới cánh tay, cổ chân, bẹn, … Sự ứ đọng, tích tụ dưới lỗ chân lông của cơ thể kết hợp cùng các loại vi khuẩn, gây ra bệnh nấm ngứa, rôm sảy, mụn nhọt, viêm nhiễm cho da, sốt cao…
5. Các bệnh truyền nhiễm: bệnh tay- chân – miệng, thủy đậu, sởi, sốt xuất huyết đều có thể gặp trong mùa nắng nóng này.
Một số biện pháp để phòng bệnh cho trẻ trong mùa nắng nóng
1. Đảm bảo cung cấp đủ nước cho trẻ
Lợi ích: Uống đủ nước giúp duy trì thân nhiệt ổn định, hỗ trợ các chức năng cơ bản của cơ thể và ngăn ngừa tình trạng mất nước.
Cách thực hiện:
Khuyến khích trẻ uống nước thường xuyên: Trẻ em thường ít cảm thấy khát nên cha mẹ cần nhắc nhở trẻ uống nước đều đặn, đặc biệt là sau khi vận động hoặc chơi ngoài trời.
Bổ sung nước bằng trái cây mọng nước: Các loại trái cây như dưa hấu, cam, dưa leo không chỉ cung cấp nước mà còn bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể trẻ.
2. Bảo vệ trẻ khỏi tác động của ánh nắng mặt trời
Lợi ích: Giảm nguy cơ say nắng, cháy nắng và các bệnh liên quan đến tia UV.
Cách thực hiện:
Mặc quần áo nhẹ, thoáng khí: Chọn quần áo làm từ chất liệu cotton, màu sáng để giúp trẻ cảm thấy mát mẻ và thoải mái.
Sử dụng kem chống nắng: Chọn loại kem chống nắng có SPF 30 trở lên và an toàn cho da trẻ em. Thoa kem chống nắng ít nhất 20 phút trước khi ra ngoài và bôi lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi.
Che chắn cẩn thận khi ra ngoài: Đội mũ rộng vành, đeo kính râm và sử dụng ô che nắng để bảo vệ da và mắt trẻ khỏi tác động trực tiếp của ánh nắng.
3. Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ
Lợi ích: Ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng, bệnh da liễu và đảm bảo sức khỏe toàn diện cho trẻ.
Cách thực hiện:
Rửa tay thường xuyên: Hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Tắm rửa sạch sẽ hàng ngày: Đảm bảo trẻ tắm rửa sạch sẽ, đặc biệt là sau khi chơi ngoài trời hoặc vận động nhiều.
Giữ gìn không gian sống thoáng mát, vệ sinh: Sử dụng quạt, điều hòa hoặc các biện pháp thông gió để giữ cho không gian sống luôn mát mẻ và sạch sẽ.
4. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Lợi ích: Tăng cường sức đề kháng cho trẻ, giúp trẻ phòng ngừa các bệnh liên quan đến dinh dưỡng kém.
Cách thực hiện:
Bổ sung nhiều rau xanh và trái cây tươi: Các loại rau và trái cây chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức khỏe và sức đề kháng cho trẻ.
Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ và đồ uống có ga: Những loại thực phẩm này không chỉ gây hại cho sức khỏe mà còn làm tăng cảm giác nóng bức.
5. Theo dõi và xử lý kịp thời các dấu hiệu bệnh
Lợi ích: Phát hiện sớm và điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ biến chứng và đảm bảo sức khỏe cho trẻ.
Cách thực hiện:
Quan sát kỹ các biểu hiện của trẻ: Như sốt, mệt mỏi, tiêu chảy, phát ban da... và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường.
Tư vấn bác sĩ khi cần thiết: Không tự ý sử dụng thuốc hoặc biện pháp điều trị khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.
Mùa nắng nóng mang đến nhiều thách thức cho sức khỏe của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, với sự chăm sóc đúng cách và kiến thức phòng bệnh hiệu quả, phụ huynh có thể bảo vệ con em mình khỏi các nguy cơ bệnh tật. Hãy bắt đầu từ những biện pháp đơn giản nhưng thiết thực để đảm bảo một mùa hè an lành và khỏe mạnh cho các bé.
Nguồn: Tổng hợp
BS Nguyễn Tâm Long
Khoa Nhi – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108