Vai trò của siêu âm trong sàng lọc và điều trị các bệnh lý tuyến vú

  01:55 PM 19/02/2020
Bệnh lý tuyến vú là một trong những vấn đề sức khỏe đáng quan tâm ở nữ giới, trong đó ung thư vú hiện đang là loại ung thư có tỷ lệ mắc cao nhất ở nữ và là nguyên nhân gây tử vong thứ hai trên thế giới sau ung thư phổi.

Hình 1: Phụ nữ tự khám vú tại nhà

Phụ nữ trên 20 tuổi nên thường xuyên tự kiểm tra vú. Khi tự khám đều đặn chị em sẽ biết tình trạng mỗi bên vú nên rất dễ phân biệt được đâu là bình thường đâu là bất thường, như soi gương để kiểm tra hình dạng vú ở tư thế bình thường, sau đó chuyển đổi tư thế hai tay giơ cao và cuối cùng hai tay chống vào hông, kiểm tra vú khi thay đổi các tư thế nằm. Nếu có phát hiện các u cục, sưng đau, biến đổi màu sắc da…bất thường phải đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn cụ thể hơn. Đối với những phụ nữ khỏe mạnh từ 35 tuổi trở lên, lời khuyên của bác sĩ là cần khám kiểm tra vú định kỳ kể cả khám phụ khoa hàng năm, tốt nhất là 3 – 6 tháng khám /lần, nhất là những nữ giới có yếu tố nguy cơ (Những người có tiền sử gia đình có người mắc ung thư vú cũng có nguy cơ cao hơn. Phụ nữ có kinh nguyệt sớm (dưới 12 tuổi), mãn kinh muộn (sau 55 tuổi); thường xuyên sử dụng thuốc tránh thai hoặc dùng Estrogen thay thế cũng có nguy cơ cao. Bên cạnh đó, những phụ nữ không có con hoặc sinh con đầu lòng sau 30 tuổi; hoặc có chế độ ăn uống nhiều mỡ động vật, uống rượu, hút thuốc; thường xuyên tiếp xúc với tia phóng xạ). Riêng đối với siêu âm vú, nên kiểm tra ít nhất 6 tháng/ lần.

Song song với việc khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh mà đặc biệt là siêu âm đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tuyến vú. Hiện nay tại Việt Nam, cũng như các nước trên thế giới, 3 kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh gồm siêu âm, X-quang và MRI vú được sử dụng một cách thường quy để chẩn đoán các bệnh lý tuyến vú và còn có vai trò quan trọng trong việc tầm soát – phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm.

Hình 2: Chẩn đoán hình ảnh tuyến vú

Siêu âm vú là phương pháp sử dụng sóng siêu âm để xây dựng và tái tạo hình ảnh về cấu trúc bên trong tuyến vú và cơ thể. So với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác, siêu âm có khá nhiều ưu điểm.

Hình 3: Siêu âm tầm soát các bệnh lý tuyến vú

Siêu âm có  khả năng phát hiện các tổn thương vú trên mô vú dày, là đặc điểm mô vú của phụ nữ Việt Nam và châu Á nói chung. Đây được xem là một phương pháp an toàn, đơn giản, nhanh chóng cho kết quả chính xác, hầu hết các máy siêu âm có đầu dò nông đều thực hiện được kỹ thuật này, ở tất cả các bệnh viện, cơ sở y tế trên cả nước. Chi phí thực hiện kỹ thuật lại khá thấp, phù hợp túi tiền đại đa số người dân.

          Vì là phương pháp an toàn không xâm lấn nên siêu âm thực hiện được ở bất cứ giai đoạn nào, không chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh nguyệt, ngay cả khi bạn đang mang thai,hay khi cho con bú, bạn có thể thực hiện siêu âm nhiều lần trong thời gian ngắn.

Phương pháp này giúp phát hiện được các bất thường của vú như nang vú, apcess tuyến vú, u vú lành tính hay ác tính,...đặc biệt là các bất thường nhỏ dưới 5mm mà khám lâm sàng không sờ thấy được. Cùng với chụp nhũ ảnh (X-quang tuyến vú), siêu âm giúp phát hiện sớm các tổn thương không sờ thấy tại vú, từ đó giúp tầm soát sớm ung thư tuyến vú.

Bên cạnh đó, siêu âm vú cũng hỗ trợ hướng dẫn mũi kim trong nhiều thủ thuật như: Chọc hút nang, chọc hút sinh thiết, hướng dẫn kim sinh thiết có lõi…Bệnh nhân có thể cảm thấy dễ chịu hơn do không phải chịu sức ép vào vú như khi chụp nhũ ảnh

Ngày nay siêu âm còn góp phần quan trọng trong việc định hướng nhiều phương pháp mới giúp xử lý các tổn thương tuyến vú mà ít gây xâm lấn nhất như sinh thiết vú, hút nhân vú có hỗ trợ thiết bị hút chân không VABB, phương pháp này đã được thực hiện thành công tại một số bệnh viện lớn trong cả nước, trong đó có Bệnh viện TWQĐ 108.

Bác sỹ Lê Thị Loan - Khoa Chẩn đoán Chức năng, Bệnh viện TWQĐ 108

Chia sẻ